Το (φαινομενικά) ελάχιστο είναι πολύ

Χρόνο με το χρόνο διαπιστώνω πόσο πιο ουσιαστικό και πολύτιμο είναι το λίγο από το πολύ. Το λίγο και καλό, που έλεγαν οι σοφοί μας πρόγονοι στα περασμένα χρόνια.

Γεμίζεις ένα παιδικό δωμάτιο ή μία σχολική τάξη με του κόσμου τα παιχνίδια, ηλεκτρονικές συσκευές και υλικά. Τρέχεις το παιδί σου σε πλήθος δραστηριότητες μετά το σχολείο. Η καθημερινότητά του είναι, όπως και η δική σου, γεμάτη υποχρεώσεις και καθήκοντα. Κι όμως, τα αποτελέσματα αυτής της επιλογής μπορεί να είναι πενιχρά έως και αποκαρδιωτικά.

Στον αντίποδα αυτής της επιλογής υπάρχει και η άλλη, η όχι τόσο αστραφτερή και αναμενόμενη ή προσδοκώμενη από τους πολλούς. Απλά αφήνεις πάνω στο τραπέζι ένα μικρό, πράσινο ακόμη λεμόνι κι ένα κίτρινο φθινοπωρινό φύλλο. Αγγίζουν, οσφραίνονται, διαπιστώνουν. Συζητάς το πώς, το πότε, το γιατί. Βάζεις ν’ ακουστεί το κυκλάμινο του Μίκη και του Γιάννη Ρίτσου. Νιώθουν, φαντάζονται, ονειρεύονται, εμπνέονται, τραγουδούν. Έχεις στην έδρα το ποτήρι με το κλωνί βασιλικό του αγιασμού, που άρχισε να βγάζει ρίζες. Παρατηρούν, συμπεραίνουν, νοιάζονται, φυτεύουν. Κόβεις ένα αμπελόφυλλο απ’ την κληματαριά του γείτονα και προτρέπεις τις παιδικές παλάμες να κάνουν «κόλλα το!» και να συγκριθούν μαζί του. Αποτυπώνουν κληματόφυλλα και παλάμες στο χαρτόνι και βάφουν με τις παλάμες, προσθέτουν λεπτομέρειες με τα πινέλα, εκφράζονται, στοχάζονται δημιουργούν. Μπαίνουν στη σειρά για να βγουν «τρενάκι» στο διάλειμμα και τους λες να ξεκινά ο πιο χαμηλός και να τελειώνει ο πιο ψηλός. Συγκρίνουν, μετρούν, συμπεραίνουν, εμπεδώνουν. Ξαπλώνεις τον ψηλότερο σε χαρτί μέτρου, σχεδιάζουν όλοι με τη σειρά τους από λίγο το περίγραμμά του και να σου ο γίγαντας Εγκέλαδος στην τάξη, με σώμα γεμάτο χρώματα και σχήματα και ζωή, που μπορεί ανά πάσα στιγμή να ταρακουνηθεί, αλλά η δύναμή του είναι πλέον γνώση, ψυχραιμία κι αποδοχή. Συνεργάζονται, ενημερώνονται, μοιράζονται ευθύνες, μαθαίνουν να προστατεύονται και να προστατεύουν.

Λίγο πριν το σχόλασμα, προτείνεις στον πρώτο που κάθεται κοντά σου στην παρέα να πει μια λέξη. Όποια λέξη θέλει. Όποια του έρθει πρώτη στο μυαλό. Ο δεύτερος απαντά στο που είναι η λέξη του πρώτου. Ο τρίτος στο τι κάνει. Ο τέταρτος στο με ποιους το κάνει. Ο πέμπτος στο αν είναι μέρα ή νύχτα. Ο έκτος στο ποιον ή τι μπορεί να συνάντησε στο δρόμο του. Ο έβδομος στο τι έγινε όταν…Μέχρι να φτάσουμε στον τελευταίο της παρέας, μια ιστορία έχει ήδη γεννηθεί. Σκέφτονται, φαντάζονται, φτιάχνουν προτάσεις, εμπλουτίζουν την αφήγησή τους συνεχίζοντας ο ένας την ιδέα του άλλου, συναισθάνονται, γίνονται ομάδα. Αποχαιρετούν με ηρεμία, με ενθουσιασμό, με χαμόγελο.

Σχόλασαν. Η ενέργειά τους έχει αποτυπωθεί στο χώρο. Αύριο θα το πιάσουμε πάλι από εκεί που το αφήσαμε. Χτίζοντας με υπομονή, με υπευθυνότητα, με λογισμό και μ’ όνειρο, με πίστη στη δύναμη του (φαινομενικά) ελάχιστου, που τελικά είναι πολύ.